Kadrolar

Milliyetçi Hareket Partisi Genel Sekreter Yardımcısı
Sayın Emin Haluk Ayhan'ın Yapmış Olduğu Basın Açıklaması
1 Temmuz 2009

 "AKP Krizin Merkezini ABD'den Türkiye'ye Kaydırdı"

Dün açıklanan büyüme rakamları ile ekonomide en karamsar beklentilerden daha kötümser bir tablo ortaya çıktı. Krizde en kötüyü biz gördük. İşsizlik ve bütçe açığındaki artıştan sonra büyüme rakamları da krizden en kötü etkilenen ülkelerin başında Türkiye'nin geldiğini gösterdi. 2008 yılının son çeyreğinde yüzde 6,2 küçülen Türkiye ekonomisi, 2009 yılı birinci çeyrekte tarihi bir rekor daha kırarak yüzde 13,8 küçüldü. İkinci dünya savaşı yıllarını anımsatan bu rakam 2001 krizindeki yüzde 9,4 lük küçülme oranını da fazlası ile aşmıştır. Hükümetin, 2009 yılı için sözde revize ettiği yüzde 3,4'lük daralma hedefi de daha önce tutturulamayan pek çok gerçek dışı hedef gibi tarih olmuştur. Kısa bir süre önce bir gecede yüzde 30 yükseltilen GSMH, bu defa 2009 yılının ilk çeyreğinde dolar bazında yüzde 29 küçülmüştür.

Esasen Türkiye ekonomisinde 2007 yılından bu yana sürmekte olan ama tüm uyarılarımıza rağmen AKP hükümetince inkar edilen ekonomik kriz 2008 yılının ikinci yarısından itibaren küresel kriz ile birleşmiştir. Yeni program ve politikaların uygulanması ihtiyacı tüm toplum kesimlerince çok açık bir şekilde ifade edilirken beceriksiz AKP iktidarı yine gerekli reaksiyonu verememiştir. Nitekim büyüme hızı 2005 yılında 8,4 den 2006 yılında yüzde 6,9'a,  2007 yılında yüzde 4,6'ya, 2008 yılında yüzde 1,1'e gerilemiş AKP hükümeti olan bitene seyirci kalmış ve hesaplama hileleri ile bu gerçeği örtmeye çalışmıştır.

Birinci çeyrekte Gayrisafi Yurtiçi Hâsılada (GSYH) daralma AKP'nin beklentilerin çok üzerinde yüzde 13,8 olarak gerçekleşirken, bu durum 2009 yılının tamamındaki daralmanın da Dünya Bankasınca yapılan son tahmin olan yüzde 5,9'un da üzerinde olacağını göstermektedir. Daha da önemlisi bu rakam, kapsamlı bir program açıklanmaması ya da gecikmesi halinde, 2010 yılında da büyüme perspektifinin kaybolmaya başladığını ortaya koymaktadır.  

Ekonomik daralmanın boyutları bu kadar vahimken Sanayi üretim endeksinde ve kapasite kullanımında geçici vergi indirimlerinin de etkisi ile hız kesen daralmanın krizden çıkış emaresi (en kötüyü gördük çığırtkanlığı olarak tezahür etmesi) olarak algılanması ise, ekonomi yönetiminin öngörüsüzlüğünün başka bir ifadesidir.

Zira, ilk çeyrekte ekonominin lokomotif sektörleri, imalat sanayi yüzde 18,5, inşaat yüzde 18,9 ve ticaret kesimi yüzde 25 oranında küçülmüştür. Tarımda iyi bir yıl geçirildiği ifade edilmesine rağmen yüzde 3 daralma ortaya çıkmıştır. Özel sektörün yatırımları yüzde 36 oranında gerilemiştir. Özel Tüketim harcamalarında ise yüzde 9,2'lik gerileme gözlenmiştir.Bunlara ilave olarak Mayıs ayına ilişkin olarak açıklanan dış ticaret rakamları ihracat ve ithalattaki daralmanın hızlanarak sürdüğünü ve yüzde 40 seviyelerini aştığını ortaya koymuştur. Bu durum, 2009 yılının ikinci çeyreğinde de manzaranın değişmeyeceğinin en önemli işaretidir.   

Bu gün iç ve dış talep aynı anda daralırken, üretici kesimlerin krediye erişim ve istihdam konusundaki problemleri devam ederken, tüketici kesim mevcut borçlarını ödeyemez durumda iken bir toparlanmadan bahsetmek, gidişatı kestirememek ve vatandaşın halini görmemek ile izah edilebilir. Nitekim bu durum beceriksiz AKP hükümeti ve ekonomi yönetimi için yeni bir durum değildir.

Hükümet krizin başlangıcından bu yana sürekli topu taca atmış hiçbir isabetli karar alamamıştır. 2009 yılı için bir bütçe yapamamıştır. Daha iki ay önce açıkladığı sözde revize orta vadeli hedefler de 2009 yılında ekonomide yüzde 3,4'lük daralma öngörülmüş ancak bu öngörünün de ne kadar isabetsiz olduğu bir kez daha ortaya çıkmıştır. Şu anda Türkiye ekonomisi pusulasız bir gemidir. Gerçekçi makro ekonomik hedeflerden yoksundur. Kamu gelir ve giderlerinin, bütçe açıklarının ne olacağı tam bir muammadır. Daha önce bütçede ve orta vadeli programda ortaya atılan büyüklük ve hedefler çoktan geçerliliğini yitirmiş olup, ne kamuya nede özel sektöre doğru işaret verememektedir.

Krizde en fazla gerileyen sayılı ekonomiler arasına giren ülkemizin diğer ülkelerden farkı, krizden etkilenen ülkeler küresel krizle mücadele için kısa ve uzun vadeli strateji çerçevesinde ciddi program hedefleri belirlemiş ve ciddi miktarda kaynak seferber etmişken, Türkiye'nin halen ne yapacağını bilememesi, krizi gündelik tedbirlerle atlatabileceğini sanması ve ekonomi yönetiminin çapını ve vizyonunu aşan bu realite karşısında kilitlenip zaman kaybetmesidir.

Krizle mücadele yerine seçim ve transfer harcamalarına odaklanılmasından kaynaklanan bütçe açıklarının orta vadede telafi edilmesi için kapsamlı bir orta vadeli mali program açıklaması geciktikçe bütçe ve borç stoku üzerindeki risklerin artmakta olduğunu uzun süredir vurgulamaktayız. 2010 ve 2011'de ihtiyaç duyulacak kaynağın nasıl temin edileceğine dair ikna edici bir program ortaya konulamadığı takdirde, 2010 yılının da kaybedilmesi kaçınılmaz olacaktır.  Zira mevcut bütçe açıkları ile istikrarlı ve sürdürülebilir bir büyüme ortamının gerçekleştirilmesi mümkün değildir. Bu durum ekonomi de kamunun borçlanma ihtiyacını, faizleri ve enflasyonu körükleyecek sürdürülebilir ekonomik büyümeyi ise imkânsız kılacak bir gelişmedir. Ekonomideki sorunları aşmaya yardımcı olacak gerçekçi, güvenilir ve ikna edici bir Orta Vadeli Mali Programın bir an önce açıklanması zorunludur.

Ülkeyi siyasal, sosyal ve ekonomik olarak yönetemeyen ve kaosa sokup bundan fayda uman beceriksiz AKP hükümeti, teğet, tünel, türbülans gibi kendilerinin bile inanmadığı kelimelerin arkasına saklanıp vatandaşı oyalamayı bırakmalı ve bir an önce vatandaşın gerçek gündemine dönmelidir.  

Emin Haluk Ayhan
Milliyetçi Hareket Partisi
Genel Sekreter Yardımcısı
Denizli Milletvekili