ALİ HALAMAN

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

            Türkiye’de, “Komşularımızla Sıfır Sorun” politikası adı altında, giderek bir devlet palitikası yerine, Başbakan’ın ve özellikle de Dışişleri Bakanı’nı kişisel ve içsel tercihlerinin öne çıktığı bir Türk Dış Politikasının yaygınlaştığı görülmektedir. Bu eksende süregelen Avrupa Birliği, ABD, İsrail, Irak, Yunanistan, Ermenistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi ile kurulan olumsuz ilişkilere Mısır, Suriye, Libya ve benzeri ülkeler de eklenmiştir. Sonuç olarak, gerek komşularımızla, gerek diğer ülkelerle olan uluslararası ilişkilere yön veren aktif, gerçekçi, barışçı ve çok yönlü Türk Dış Politikası, tarihsel zorunlulukları ve süreçleri hiçe sayarak tekil tercihlere odaklanmıştır.

            Anılan ilişkiler, TBMM içinden ve dışından bilim adamları ile siyasetçilerin yanında, Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin de katılımıyla irdelenmesi, gözden geçirilmesi ve çok yönlü Türk Dış Politikası’nın belirlenmesi hususunda, Anayasanın 98 inci ve Türkiye Büyük Millet Meclisi içtüzüğünün  104 ve 105 inci maddesi gereğince bir Meclis Araştırma Komisyonu kurulmasını saygılarımızla arz ederiz.

                                                                                                                                                                Ali HALAMAN

                                                                                                                                                              Adana Milletvekili

GEREKÇE

            Hükümetler, siyasi uygulamalara, halktan aldıkları vekalet ve güçle elbette sahiptirler. Ancak, dış politika, tarihsel süreçleri ve zorunlulukları olan, bağımsızlık ve toprak bütünlüğü temelini gerektiren uluslar arası, kurumsal ilişkiler bütünüdür. Ülkenin ve toplumun geleceğini doğrudan etkileyebilme gücüne sahip ilişkileri içermektedir. Bu nedenlerle, iç siyasetin ötesinde, dış siyasetin ilkelerini, dinamiklerini, gerçeklerini, çeşitliliğini, tarihsel süreçlerini, tarihin ve evrensel çıkarların bilincinde olarak ele almak kaçınılmazdır.

            Dış politikada, komşularımızla ve diğer ülkelerle, ne kadar ihtilaflı, çözüme uzak konu ve konular varsa, bunların çözüme kavuşturulması, ortadan kaldırılması, yok edilmesi temel hedef olmalıdır. Nitekim, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu ile başlattığı “Yurtta sulh, cihanda sulh” yaklaşımı, politikası, bu emelleri kapsayıcı, çevreleyici, evrensel değerleri yansıtmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu dahil olmak üzere, hiçbir Türk devleti, komşularıyla ve diğer uluslarla olan ilişkilerini, salt çıkarcı ve sömürgeci bir eksende ele almamıştır. Bu nedenlerle olsa gerek, Türk Milleti, emperyal güçlerin Irak’ta başlatığı, sözde “demokrasi getirmek”, söylemine inanmamış ve AKP Hükümetinin istemeden de olsa, Irak işgaline taraf olmamak kararına, empatiyle alkış tutmuştur. Demokrasi ve insan haklarını sadece çıkarları ölçeğinde görebilen ya da göremeyen emperyal güçler, şimdi de Suriye, Mısır, Libya ve benzeri ülkeler üzerinden, yeni emeller, çıkarlar peşinde, dikkatle ve özenle amaçlarını yönetmektedirler.

            Her yıkılıştan ve yok oluştan paylarını almaktan çekinmeyen Avrupalı liderler; yıllarca Libya’yı yöneten, hatta O’na dostum ve kardeşim demekten kendini alamayanlar, ikiyüzlü siyasetçiler, sözde isyancının kurşunundan çıkan ölümleri iştahla beklemektedirler. Libya Lideri Kaddafi’yi, hukuk önüne çıkarmak yerine, ne demokrası ne de insan haklarına yaraşır biçimde, ölmüş bedenini meydanlarda sürüklemenin aymazlığı ve utanmazlığı içinde, hayasızca izlemektedirler. Aslında, yerlerde sürüklenen, Saddam’ın Irak’ı mı, Kaddafi’nin Libya’sı mı, tam olarak belli değildir. Belki de, yerlerde sürüklenen, bir coğrafyanın, bir inanç coğrafyasının ta kendisidir. Bugün Irak’a Libya’ya, Suriye’ye yarın kime olduğu belli olmayan!

            Bugün, Türk Dış Politikası, ulusal çıkarlar adı altında, kişisel bakışların yönlendirdiği; içsel, tutarsız, çelişkili, değişken, yapıyor görünmek derdinde, iç siyaset odaklı, kahramanlık içgüdüsü içinde, fevri çıkışlı düşünce ve davranışların egemen olduğu, bir anlayışı ifade etmektedir.

            Coğrafyasının ve bölgesinin güçlü lideri ve ülkesi olmakla övülen Başbakan’ın ve Türkiye’nin Suriye’de, Libya’da ve bu coğrafyada yer alan diğer ülkelerde olagelen ve olası gelişmelerdeki gerçek etkinliği nedir? Nasıl yönetilmelidir? Bu alanda, Dışişleri Bakanlığı’nın ürettiği politikalar nelerdir? Tüm bunların irdelenmesi, değerlendirilmesi, yorumlanması, gözden geçirilmesi, gelecek için elzem araştırma konularıdır. Yukarıda sayılan nedenler ışığında, dış politikamızda olagelen eksiklikler ile yapılması gerekenleri ortaya koyacak bir Meclis Araştırma Komisyonu kurulması büyük önem taşımaktadır.